Cái khẩu vị của người Quảng Nam thường bị… nhận xét là “Chém to kho mặn”. Món ăn gì cũng để xắt to, cũng chắc nụi, với khẩu vị mộc mạc dân dã. Người Quảng vốn chân chất hiền lành, như củ khoai lang Trà Đỏa, hay trái dưa gang Tam Phú.
Vì thế, khi xưa, món ăn thường lấy lượng làm chính, ăn cho no, cho chắc bụng. Có người đùa, một lát thịt heo luộc trong đám giỗ của người dân quê Quảng Nam đủ để người Huế hay người Hà Nội biến thành một đĩa thịt. Nó ú na ú nần. Người dân quê Quảng, khi ăn thích ngồi chồm hổm hoặc bỏ một chân lên ghế, cắn bánh tráng rốp rốp, nói cười hỉ hả, gắp một miếng thịt luộc to tổ bố, kẹp rau chấm nước mắm, ăn mới thấy… đã cái miệng.
Vậy mà ở Tam Kỳ lại có một món ăn rất mộc mạc, rất bình dân, mà hương vị lại tinh tế. Món này thường bán ở vỉa hè. Đó là món bánh ướt cuốn ram, chỉ đơn giản là dùng lá bánh ướt cuốn vào ram rồi chấm nước tương. Ram hay nước tương thì nhiều món ăn khác cũng có, ví dụ món nem lụi nổi tiếng ở Tam Kỳ. Nhưng nước tương “chính hiệu” dùng để chấm bánh ướt lại có một hương vị thơm béo lạ lùng, và chỉ dùng để chấm bánh ướt thôi. Nước tương hơi đặc, muốn loãng thì pha thêm vào một tí nước mắm. Tôi không ghiền cái mùi “Phan Thiết” của nước mắm nguyên chất, nhưng khi hòa vào trong nước tương thì cái mùi nước mắm như bị mùi thơm của nước tương thổi dạt, mà nó còn giúp cho nước tương dậy lên cái vị mằn mặn. Trong hương vị cay cay của nước tương, còn có mùi thơm của mè, của cả đậu phộng nữa. Ăn bánh ướt cuốn ram mà không chấm đúng nước tương đó, thì chẳng khác gì mặc áo vét với quần xà-lỏn!
Nhưng lá bánh ướt mới thực sự là linh hồn của món ăn dân dã này. Lá bánh mỏng như miếng lụa. Cả một khối bánh lớn gồm cả vài trăm lá bánh được bỏ trong một cái thau; người bán phải dùng đầu ngón tay lăn nhẹ ở đường biên của khối bánh để lấy ra từng lá bánh. Lá bánh mỏng tanh kia, khi đã lấy ra khỏi khối bánh, sẽ được cuốn vào từng cuốn ram, rồi bày ra trên dĩa. Vậy là xong.
Bạn thử cầm một cuộn bánh ướt cuốn ram chấm vào nước tương rồi nhâm nhi. Bạn sẽ thấy cái dòn thơm của ram như được cuộn trong trong cái dẻo của bánh ướt, hòa quyện với cái vị béo của nước tương.
Vừa rồi về thăm quê, tôi tìm mọi cách để đem món bánh ướt cuốn ram vào “quảng bá” cho những người đồng nghiệp tại Sài Gòn. Tôi cẩn thận đóng chai nước tương thật kỹ và ôm theo 2 ký bánh ướt. Khi kiểm tra hành lý, bị buộc phải bỏ lại chai nước tương tại sân bay Đà Nẵng, khiến tôi buồn đứt ruột. Nhưng tôi tự nhủ: thôi thì vào đến Sài Gòn sẽ tạm thay món nước tương đó bằng món nước mắm trộn thơm xắt nhỏ. Gói ram đem vào Sài Gòn vẫn dòn tan và còn nguyên hương vị, nhưng bánh ướt lại bị thiu mất. Tôi bần thần như người mất của. Bữa tiệc “hoàng tráng” để tiếp thị món bánh ướt cuốn ram của quê nhà xem như bị phá sản. Hôm sau, tôi và một ông bạn Quảng Nam lặn lội xuống tận chợ Bà Hoa - một chợ Quảng Nam “rin” ở giữa đất Sài Gòn - để tìm mua một ít bánh ướt về cuốn ram ăn cho đỡ thèm. Song không đâu tìm được lá bánh ướt mịn màng và cực mỏng như lá bánh ướt Tam Kỳ. Đành phải mua tạm những lá bánh ướt loại mỏng nhất về ăn tạm. Khi gói lá bánh không thể cuốn chặt vào cuốn ram được.
Hôm sau, những người bạn alô vô hỏi ăn bánh ướt có ngon không? Khi biết chuyện, họ cười: “Uổng chưa! Mà răng ông khờ rứa? Bánh ướt nớ để lâu răng được? Phải cuốn vô lá chuối mới giữ được khỏi thiu chớ!”. Trời đất, phải gói bánh ướt bằng lá chuối tươi, lạ hè?
Một số hình ảnh đẹp
0 comments:
Post a Comment