Bánh tráng sắn cá nục Quảng Nam

Biển Quảng Nam nhiều cá nục, thường được cuốn với bánh tráng sắn. Đây là món ăn dân dã, nên cách làm cùng rất đơn giản. Cá nục làm sạch rồi hấp hoặc luộc. Hấp thì giữ được nhiều vị ngọt của cá, nhưng lại mất đi cái nước chấm.

 

Tôi có một người bạn, con cái ở Mỹ đã thành đạt, muốn bảo lãnh đi. Bạn nhất định không chịu. Hỏi lý do, thì cười hề hề, đáp: “Tui ăn đồ ăn Quảng Nam quen rồi. Qua bên Mỹ, lấy món bánh tráng sắn cá nục ở đâu ra mà ăn? Tui nghe nói ở bên nớ, món chi của người Việt mình cũng có, rứa mà cái món bánh tráng sắn cá nục thì chịu. Không nhớ nhà chết, thì nội cái chuyện thèm ăn cá nục cũng chết!”.

 

Biển Quảng Nam nhiều cá nục, thường được cuốn với bánh tráng sắn. Đây là món ăn dân dã, nên cách làm cùng rất đơn giản. Cá nục làm sạch rồi hấp hoặc luộc. Hấp thì giữ được nhiều vị ngọt của cá, nhưng lại mất đi cái nước chấm. Luộc, thì cá không ngọt bằng hấp, nhưng một phần vị ngọt đã ra trong nước luộc dùng để chấm. Tôi vẫn thích cá nục luộc hơn. Bắc nước trên bếp, khi sôi lên, mới bỏ cá vào. Khoảng 1-2 phút sau thì tắt lửa. Mà phải canh sao nước luộc chỉ vừa sắp mặt cá. Đừng có nhiều quá. Dọn cá nguyên con ra dĩa. Lấy nước luộc cá làm nước chấm, kèm với một chén nước mắm dằm ớt tỏi cho thiệt ngon.

 

Ăn cá nục phải ăn với bánh tráng sắn mới đúng điệu. Ăn cá nục mà ăn với bánh tráng gạo thì hương vị kém đi một nửa. Ngày xưa, khi gạo còn hiếm hoi ở ngay cả những vùng quê, thì sắn là thức ăn độn của người nghèo. Trong cái thang “giá trị dinh dưỡng” của người dân quê xứ Quảng, sắn còn nằm dưới củ khoai lang một bậc. Nhiều khi đói bụng, ăn nhiều sắn quá, say như chơi. Khỏe như bò mà lắm khi xơi lá sắn còn sùi bọt mép, nằm ngất ngư. Vậy mà khi chế biến thành bánh tráng, thì cái bánh tráng sắn cuốn cá nục lại biến thành món ăn “tuyệt cú mèo”. Bánh tráng sắn nướng cũng mang cốt cách chắc nụi của người dân quê xứ Quảng. Không ẻo lả như loại bánh tráng lề, khi ăn chỉ dám lấy nước thoa nhẹ lên bề mặt. Hễ mạnh tay một tí là rách. Bánh tráng sắn nướng phải đem nhúng nước hẳn hoi mới gói cá được. Có nhúng lâu một chút cũng không sao. Một phần bánh tráng không nhúng nước, để ăn giòn, thế cho ram. 

 

Rau muống cũng là thứ làm tăng thêm hương vị của món bánh tráng sắn cá nục. Bó rau muống công nghiệp bày bán ở các chợ thành phố hoặc các siêu thị, to như chậu cây thược dược, nhìn thôi là đã thấy mất cảm tình. Cọng rau muống xứ Quảng Nam mới nhìn đã thèm. Nhất là rau muống biển Tam Thanh. Xanh, sạch mà giòn rụm. Mùa hè, chỉ cần luộc ít rau muống với một trái cà chua, vắt tí chanh, ăn vào là nghe mát cả ruột. Sau này, trong món bánh tráng sắn cá nục nhiều khi người ta còn ăn kèm thêm với rau thơm. Nhưng chỉ cần rau muống thực ngon là đủ.

 

Cụ Tản Đà, người sành ăn thuộc loại thượng thừa, có nói: “Đồ ăn không ngon, ăn không ngon. Đồ ăn ngon, người ăn không ngon, ăn không ngon. Đồ ăn ngon, người ăn ngon, chỗ ăn không ngon, ăn không ngon. Đồ ăn ngon, người ăn ngon, chỗ ăn ngon mà lúc ăn không ngon thì ăn cũng không ngon”. Rủ vài người bạn thân xuống tắm biển Tam Thanh cho đến thấy thiệt đói bụng. Vào quán, tắm gội sạch sẽ, cùng ra ngồi ăn món các nục còn tươi rói của biển ngang. Cuốn cá và rau muống trong bánh tráng, chấm vào chén nước luộc cá cùng chén nước mắm ớt cay xè, lai rai nhâm nhi ly rượu đế loại một, nói cười rôm rả cùng bạn bè giữa những cơn gió biển lồng lộng, bạn sẽ hiểu ngay rằng mình đang thưởng thức cả bốn thứ ngon trong câu nói tinh tế của cụ Tản Đà.

Một số hình ảnh đẹp